CÙNG THỪA KẾ GIA NGHIỆP

CHÚA NHẬT LỄ CHÚA HIỂN LINH NĂM A
[Is 60,1-6; Ep 3, 2-3a.5-6; Mt 2, 1-12]

    I. DẪN VÀO PHỤNG VỤ
   Lễ Hiển Linh tiếp nối Lễ Giáng Sinh, vì Ngôi Hai Thiên Chúa xuống thế làm người là để tỏ mình ra, không chỉ cho những người Ít-ra-en, mà còn cho hết mọi người, hết mọi dân trên trái đất này nữa. Thế giới của Do Thái giáo có người ở trong và có kẻ ở ngoài (dân ngoại). Nhưng trong kế hoạch và ý muốn của Thiên Chúa thì không còn những kẻ ở trong và những kẻ ở ngoài nữa mà tất cả đều được mời gọi trở thành những người ở trong, vì dân ngoại được cùng thừa kế gia nghiệp của Thiên Chúa với người Do Thái. Vì thế mà những người đã được ở trong (tín hữu Do Thái và Kitô giáo) có sứ mạng làm sao dẫn đường cho những kẻ còn ở bên ngoài là chư dân.
   Đó là ý nghĩa của Lễ Hiển Linh mà người Công Giáo còn quen gọi là Lễ Ba Vua.
 
   II. LẮNG NGHE LỜI CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH
   2.1 Lời Chúa trong bài đọc 1 (Is 60,1-6): Vinh quang của Đức Chúa chiếu tỏa trên ngươi
 ₁ Đứng lên, bừng sáng lên! Vì ánh sáng của ngươi đến rồi. Vinh quang của Đức Chúa như  bình minh chiếu toả trên ngươi. ₂ Kìa bóng tối bao trùm mặt đất, và mây mù phủ lấp chư dân; còn trên ngươi Đức Chúa như bình minh chiếu toả, vinh quang Ngài xuất hiện trên ngươi. ₃ Chư dân sẽ đi về phía ánh sáng của ngươi, vua chúa hướng về ánh bình minh của ngươi mà tiến bước. ₄ Đưa mắt nhìn tứ phía mà xem, tất cả đều tập hợp, kéo đến với ngươi: con trai ngươi từ phương xa tới, con gái ngươi được ẵm bên hông. ₅ Trước cảnh đó, mặt mày ngươi rạng rỡ, lòng ngươi rạo rực, vui như mở cờ, vì nguồn giàu sang sẽ đổ về từ biển cả, của cải muôn dân nước sẽ tràn đến với ngươi. ₆ Lạc đà từng đàn che rợp đất, lạc đà Mađian và Êpha: tất cả những người từ Sơva kéo đến, đều mang theo vàng với trầm hương, và loan truyền lời ca tụng Đức Chúa.

   2.2 Lời Chúa trong bài đọc 2 (Ep 3,2-3a.5-6): Nay các dân ngoại cũng được thừa kế gia nghiệp
₂ Thưa anh em, hẳn anh em đã được nghe biết về kế hoạch ân sủng mà Thiên Chúa đã uỷ thác cho tôi, liên quan đến anh em. ₃ Ngài đã mặc khải để tôi được biết mầu nhiệm Đức Kitô. ₅ Mầu nhiệm này, Thiên Chúa đã không cho những người thuộc các thế hệ trước được biết, nhưng nay Ngài đã dùng Thần Khí mà mặc khải cho các thánh Tông Đồ và ngôn sứ của Ngài. ₆ Mầu nhiệm đó là: trong Đức Kitô Giêsu và nhờ Tin Mừng, các dân ngoại được cùng thừa kế gia nghiệp với người Do Thái, cùng làm thành một thân thể và cùng chia sẻ điều Thiên Chúa hứa.

   2.3 Lời Chúa trong bài Tin Mừng (Mt 2,1-12): Từ phương Đông chúng tôi đến bái lạy Ngài
₁ Khi Đức Giêsu ra đời tại Bêlem, miền Giuđê, thời vua Hêrôđê trị vì, có mấy nhà chiêm tinh từ phương Đông đến Giêrusalem, ₂ và hỏi: Đức Vua dân Dothái mới sinh, hiện ở đâu? Chúng tôi đã thấy vì sao của Ngài xuất hiện bên phương Đông, nên chúng tôi đến bái lạy Ngài. ₃ Nghe tin ấy, vua Hêrôđê bối rối, và cả thành Giêrusalem cũng xôn xao. ₄ Nhà vua liền triệu tập tất cả các thượng tế và kinh sư trong dân lại, rồi hỏi cho biết Đấng Kitô phải sinh ra ở đâu. ₅ Họ trả lời: "Tại Bêlem, miền Giuđê, vì trong sách ngôn sứ, có chép rằng: ₆ Phần ngươi, hỡi Bêlem, miền đất Giuđa, ngươi đâu phải là thành nhỏ nhất của Giuđa, vì ngươi là nơi vị lãnh tụ chăn dắt Ít-ra-en dân Ta sẽ ra đời.
 ₇ Bấy giờ vua Hêrôđê bí mật vời các nhà chiêm tinh đến, hỏi cặn kẽ về ngày giờ ngôi sao đã xuất hiện. ₈ Rồi vua phái các vị ấy đi Bêlem và dặn rằng: Xin quý vị đi dò hỏi tường tận về Hài Nhi, và khi đã tìm thấy, xin báo lại cho tôi, để tôi cũng đến bái lạy Ngài. ₉ Nghe nhà vua nói thế, họ ra đi. Bấy giờ ngôi sao họ đã thấy ở phương Đông, lại dẫn đường cho họ đến tận nơi Hài Nhi ở, mới dừng lại.₁₀ Trông thấy ngôi sao, họ mừng rỡ vô cùng. ₁₁ Họ vào nhà, thấy Hài Nhi với thân mẫu là bà Maria, liền sấp mình thờ lạy Người. Rồi họ mở bảo tráp, lấy vàng, nhũ hương và mộc dược mà dâng tiến. ₁₂ Sau đó, họ được báo mộng là đừng trở lại gặp vua Hêrôđê nữa, nên đã đi lối khác mà về xứ mình.

III. KHÁM PHÁ CHÂN DUNG VÀ SỨ ĐIỆP LỜI CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH
   3.1 Chân Dung của Thiên Chúa (Chúa là ai?)
   Trong ba bài Sách Thánh hôm nay chúng ta khám phá Thiên Chúa:
- Là Đấng đã làm cho Giêrusalem trở nên huy hoàng, rực rỡ để đón tiếp muôn người, muôn dân đổ về thành thánh ấy mà thờ phượng, ngợi khen, chúc tụng Thiên Chúa.
- Là Đấng đã dùng các ngôn sứ mà báo trước Bêlem là nơi Con Thiên Chúa sẽ sinh ra và đã dùng ngôi sao dẫn đường cho ba nhà chiêm tinh phương Đông đi tìm kiếm và nhìn nhận Hài Nhi Giêsu là Vua muôn vua.
- Là Hài Nhi Giêsu bé bỏng trong vòng tay của Mẹ Maria, vị lãnh tụ chăn dắt Ít-ra-en dân Chúa. Ngài đã nhận sự thuần phục của ba nhà chiêm tinh phương Đông, đại diện cho các vua, các chúa và các nước dân ngoại.
- Là Đấng đã dùng Thần Khí mà mặc khải cho các Thánh Tông Đồ (nhất là Thánh Phaolô) và Ngôn Sứ, mầu nhiệm cao cả là “trong Đức Kitô Giêsu và nhờ Tin Mừng, các dân ngoại được cùng thừa kế gia nghiệp với người Do Thái, cùng làm thành một thân thể và cùng chia sẻ lời hứa của Thiên Chúa.”
 
   3.2 Sứ điệp hay Giáo Huấn của Lời Thiên Chúa (Chúa dậy gì hay Chúa muốn chúng ta làm gì?)
   Qua ba bài Sách Thánh hôm nay, giáo huấn hay sứ điệp của Lời Thiên Chúa là: Trong Đức Ki-tô Giêsu và nhờ Tin Mừng, các dân ngoại được cùng thừa kế gia nghiệp với người Do Thái, cùng làm thành một thân thể và cùng chia sẻ lời hứa của Thiên Chúa. 
 
IV. SỐNG VỚI CHÚA VÀ THỰC THI SỨ ĐIỆP CỦA NGÀI
   4.1 Sống với Thiên Chúa là Chúa Cha quyền năng và yêu thương trong kế hoạch quan phòng khôn ngoan, kỳ diệu của Ngài là các dân ngoại được cùng thừa kế với dân Do Thái; là muôn người muôn dân làm thành một thân thể, một dân tộc duy nhất của Thiên Chúa. Sống với Thiên Chúa là Chúa Giêsu Hài Nhi bé bỏng và ẩn mình. Nhìn nhận Ngài chính là Vua các vua, Chúa các chúa, là mục tử của Ít-ra-en mới là toàn thể nhân loại! 
 
   4.2 Thực thi Ý Thiên Chúa hay Giáo Huấn của Thiên Chúa, cụ thể là:
- Thiên Chúa không ngừng dùng những ngôi sao dẫn đường chỉ lối để lôi kéo chúng ta đến với Ngài. Những ngôi sao ấy là Lời Thiên Chúa trong Kinh Thánh, là lời nhắc nhở của những người có trách nhiệm, lời đề nghị của anh chị em bạn bè và gợi ý trong tâm trí chúng ta. Mỗi người chúng ta có nhận ra những ngôi sao dẫn đường mà Thiên Chúa gửi đến cho mình mà đi tìm và khám phá ra Thiên Chúa không ?
- Thiên Chúa không chỉ dùng các Thánh Tông Đồ và các Ngôn Sứ mà còn dùng tất cả mọi Kitô hữu để quảng bá mầu nhiệm được giấu kín bao đời là dân ngoại được hưởng cùng một vinh dự của dân Do Thái. Mỗi người chúng ta có ý thức và đóng vai trò làm sao dẫn đường cho anh chị em sống xung quanh chúng ta về với Thiên Chúa không?
 
V. CẦU NGUYỆN CHO THẾ GIỚI VÀ HỘI THÁNH
   Lời cầu nguyện giáo dân thường có 4 ý:  ý thứ nhất cầu cho thế giới, ý thứ hai cầu cho Hội Thánh toàn cầu, ý thứ ba cầu cho giáo dân của giáo xứ, ý thứ bốn cầu cho một hạng người đặc biệt nào đó.
 
   5.1 Chư dân sẽ đi về phía ánh sáng của ngươi, vua chúa hướng về ánh bình minh của ngươi mà tiến bước. Cùng với Đức Mẹ Maria và các Thánh Nam Nữ, chúng ta hãy dâng lời cầu xin Thiên Chúa cho mọi dân tộc trên thế giới này sớm nhận ra triều đại của Thiên Chúa đã rộng mở chào đón họ.
   Xướng: Chúng con cầu xin Chúa!
   Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con! 
 
   5.2 Mầu nhiệm này, Thiên Chúa đã không cho những người thuộc các thế hệ trước được biết, nhưng nay Ngài đã dùng Thần Khí mà mặc khải cho các Thánh Tông Đồ và Ngôn Sứ của Ngài. Cùng với Đức Mẹ Maria và các Thánh Nam Nữ, chúng ta hãy dâng lời cầu xin Thiên Chúa cho Đức Giáo Hoàng Bênêđíctô XVI, cho các Hồng Y, Giám Mục, Linh Mục, Phó Tế, Tu Sĩ Nam Nữ và Giáo Dân để mọi thành phần Dân Chúa cảm nghiệm được mầu nhiệm Cứu Độ mà Thiên Chúa đã mạc khải cho Hội Thánh.
   Xướng: Chúng con cầu xin Chúa!
   Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con! 
 
   5.3 Đức Vua dân Do Thái mới sinh, hiện ở đâu? Chúng tôi đã thấy vì sao của Ngài xuất hiện bên phương Đông, nên chúng tôi đến bái lạy Ngài. Cùng với Đức Mẹ Maria và các Thánh Nam Nữ, chúng ta hãy dâng lời cầu xin Thiên Chúa cho mọi người thuộc giáo xứ chúng ta biết tìm kiếm Thiên Chúa dựa vào các tín hiệu mà họ nhận được trong cuộc sống.
   Xướng: Chúng con cầu xin Chúa!
   Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con! 
 
5.4 Trông thấy ngôi sao, họ mừng rỡ vô cùng. Họ vào nhà, thấy Hài Nhi với thân mẫu là bà Maria, liền sấp mình thờ lạy Ngài. Cùng với Đức Mẹ Maria và các Thánh Nam Nữ, chúng ta hãy dâng lời cầu xin Thiên Chúa cho những người mới trở thàhh Kitô hữu trong năm vừa qua, để họ được hưởng trọn niềm vui và hạnh phúc của những kẻ tìm thấy Thiên Chúa.
   Xướng: Chúng con cầu xin Chúa!
   Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con! 
 
   Nguyễn Văn Nội

Thành tâm thiện chí sẽ gặp Thiên Chúa

   Lễ Hiển Linh là Lễ Thiên Chúa tỏ mình ra. Việc Chúa sinh ra được loan báo cho mọi người biết dưới nhiều hình thức khác nhau như: lời các ngôn sứ loan báo từ nhiều thế kỷ trước, đạo binh thiên thần ca hát, ngôi sao lạ xuất hiện… Tuy nhiên không phải ai cũng gặp được Thiên Chúa.
 
   Có những người không gặp Thiên Chúa, dù biết rõ những chỉ dẫn về Ngài.
- Đó là những kinh sư, biệt phái. Họ hiểu biết Thánh Kinh. Khi ba nhà đạo sĩ đến hỏi thăm, họ đã đọc vanh vách lời ngôn sứ loan báo Đấng Cứu Thế sinh ra tại Bêlem. Nhưng họ không gặp được Chúa, vì họ hiểu biết lý thuyết mà không thực hành. Ngồi một chỗ mà không chịu lên đường. Chỉ chú ý tới chữ nghĩa sách vở mà không chú ý tới cuộc sống con người. Chỉ tìm trong sách vở mà không tìm những dấu chỉ trong đời thường.
- Đó là Hêrôđê. Bạo vương này muốn tìm Chúa nhưng không gặp Chúa, dù ông có binh hùng tướng mạnh trong tay. Ông không gặp Chúa vì ông tìm Chúa không phải vì Chúa mà vì quyền lợi của ông. Ông tìm Chúa không phải để thờ lạy nhưng để giết chết. Ông tìm Chúa không phải để tôn vinh Thiên Chúa nhưng để tôn vinh bản thân. Ông tìm Chúa không phải để làm theo ý Thiên Chúa nhưng để bắt Chúa phải theo ý ông. Vì thế Chúa đã vượt thoát khỏi tầm tay của ông. Vĩnh viễn ông không gặp được Thiên Chúa.
   Những người xem ra gần gũi nhất, hiểu biết nhất, có phương tiện nhất đã không gặp được Thiên Chúa. Trái lại, những người có vẻ nghèo hèn, thiếu thốn phương tiện, xa xôi cách trở lại gặp được Thiên Chúa. Đó là các mục đồng và đặc biệt ba nhà đạo sĩ mà ta nhớ đến trong thánh lễ hôm nay.
 
   Họ đã gặp Thiên Chúa vì họ đã lên đường. Dù không biết lời tiên tri loan báo, không biết lời hứa, không thuộc Thánh Kinh, nhưng khi thấy ngôi sao lạ, họ đã lên đường ngay tức khắc. Lên đường nói lên thái độ ngoan ngoãn tuân theo ơn Thiên Chúa soi sáng. Lên đường nói lên thái độ dấn thân. Lên đường nói lên lòng cương quyết đi tìm. Lên đường là chấp nhận gian khổ để đạt được điều mơ ước.
 
   Họ lên đường và đã gặp Thiên Chúa vì lòng họ khao khát. Khao khát chân lý nên đêm đêm họ không ngừng quan sát bầu trời tìm kiếm ánh sao, vì thế cả một bầu trời bao la, chỉ một ánh sao lạ xuất hiện, họ đã nhận biết. Khao khát chân lý nên khi Thiên Chúa vừa tỏ mình qua dấu hiệu ngôi sao, họ đã vội vã theo sát dấu ánh sao đi tìm. Khao khát gặp Thiên Chúa nên khi ánh sao vụt biến mất, họ đã không nản lòng, quyết tâm dò hỏi cho ra.
 
   Họ đã gặp Thiên Chúa vì tâm hồn họ đơn sơ thành thực. Đi tìm Thiên Chúa chứ không tìm bản thân. Đi tìm Thiên Chúa để thỏa lòng khao khát chân lý chứ không để thỏa mãn những tham vọng đen tối. Đi tìm Thiên Chúa để thờ lạy Thiên Chúa chứ không vì lợi lộc cá nhân. Với tâm hồn đơn sơ, họ đã nhận ra ý Thiên Chúa, dù ý Thiên Chúa chỉ nhẹ nhàng qua một ánh sao. Với tâm hồn đơn sơ, họ đã nhận ra chính Thiên Chúa, dù Thiên Chúa có ẩn thân dưới hình dáng một em bé yếu ớt nghèo nàn, trong khung cảnh rất tồi tàn của chuồng bò hôi hám.
 
   Đời sống đạo của tôi cũng là một cuộc đi tìm Thiên Chúa. Tôi sẽ chỉ gặp được Thiên Chúa nếu tôi noi gương Ba Vua, có tâm hồn đơn sơ thành thực, có lòng khao khát Thiên Chúa vì chính Thiên Chúa, và dám dấn thân thực hành những điều Thiên Chúa truyền dạy, đặc biệt là giới răn bác ái, phục vụ Thiên Chúa trong những anh em nghèo khổ.
 
   Lạy Chúa, xin chỉ cho con đường lối của Thiên Chúa. Amen.
 
KIỂM ĐIỂM ĐỜI SỐNG

1) Tại sao những kinh sư, biệt phái và Hêrôđê không gặp được Chúa ?
2) Có những người ngoại đạo thành tâm thiện chí như Ba Vua. Bạn đã gặp ai như thế chưa ? Bạn nghĩ gì về họ ?
3) Muốn gặp Thiên Chúa, bạn phải làm gì ?
4) Ba Vua nhờ ngôi sao dẫn đến gặp Thiên Chúa. Bạn phải làm gì để trở thành ngôi sao đưa người khác đến với Chúa ?
 
   TGM Ngô Quang Kiệt

LẼ SỐNG

    Ngày xưa có một ông vua, tuổi đã quá ngũ tuần mà vẫn chưa xem được một quyển sách nào. Bộ sách mà ông thèm khát được đọc nhất là bộ "Lịch sử loài người". Nhưng khốn nỗi, cuộc đời của ông, từ mái đầu xanh cho đến tóc điểm bạc, không lúc nào được rảnh rang. Ðời ông luôn luôn sống trên lưng ngựa, nằm sương, gối tuyết trên bãi chiến trường. Nay chinh phục nước này, mai ngăn chặn nước kia xâm lăng. Mắt ông chỉ thấy có gươm giáo và máu lửa. Ông rất ân hận vì chưa đọc được một trang sách của thánh hiền... Nay nước nhà đã hòa bình, ông muốn dành thời giờ còn lại để đọc cho kỳ được bộ lịch sử loài người, để xem con người xưa nay sống để làm gì? Nhưng tuổi ông đã cao, mà bộ sách lại quá dày. Biết sức mình không thể đọc hết bộ sách, cho nên nhà vua mới ra lệnh cho viên sử thần làm hộ cho mình công việc ấy. Với sự giúp đỡ của một ban gồm 50 người, viên sử thần mới bắt tay ngày đêm miệt mài đọc sách.

   Sau 10 năm cắm cúi đọc sách, viên sử thần đã có thể tóm tắt bộ lịch sử loài người thành 10 quyển sách, và cho mang vào trình lên nhà vua. Nhưng vừa nhìn thấy 10 quyển sách và đo lường tuổi tác của mình, nhà vua lại cảm thấy không đủ sức để đọc hết bộ sách đã được rút ngắn. Nhà vua mới đề nghị cho ủy ban làm việc thêm một thời gian nữa. Sau 5 năm làm việc thêm, ủy ban đã có thể tóm lược lịch sử loài người thành 5 quyển. Nhưng khi ủy ban mang 5 quyển sách vào ra mắt nhà vua, thì cũng chính là lúc nhà vua đang hấp hối trên giường bệnh. Biết mình không thể đọc được dù một trang, nhà vua mới thều thào nói với viên trưởng ban tu sử hãy tóm tắt bộ lịch sử loài người thành một câu mà thôi. Vị trưởng ban tu sử mới tâu với nhà vua như sau: "Hạ thần xin vâng mạng. Lịch sử loài người từ khai thiên lập địa đến giờ là: Loài người sinh ra để khổ rồi chết". Nhà vua gật đầu. Ðôi môi khô héo của nhà vua bỗng nở nụ cười mãn nguyện... rồi tắt thở. Và giữa lúc ấy, vị trưởng ban tu sử cũng nấc lên mấy tiếng rồi trút hơi thở cuối cùng.

   Hôm nay là ngày cuối năm. Nhìn lại một năm qua với không biết bao đói khổ, chiến tranh, chết chóc cho nhân loại cũng như cho chính bản thân, có lẽ cũng có nhiều người đi đến kết luận bi quan như viên trưởng ban tu sử trong câu chuyện trên đây: "Loài người sinh ra để khổ rồi chết".

   Ði qua một đoạn đường trong cuộc lữ hành trần gian, Giáo Hội Công Giáo muốn chúng ta mặc lấy thái độ hân hoan và lạc quan. Bài ca trên môi miệng của chúng ta trong ngày hôm nay không phải là bài ca bi ai, tả oán, mà phải là bài ca Te Deum, Ngợi Khen Chúa, Cảm Tạ Chúa. Ngợi Khen Thiên Chúa, Cảm Tạ Thiên Chúa bởi vì vinh quang của Ngài là con người được sống. Ngài là Thiên Chúa của kẻ sống chứ không phải của người chết.

   Không chối bỏ thực tại của khổ đau, chết chóc, nhưng chúng ta luôn được mời gọi để không nhìn vào đó như tiếng nói cuối cùng, như ngõ cụt. Bởi vì vinh quang của Thiên Chúa là con người được sống, cho nên hướng đi của lịch sử loài người không phải là ngõ cụt của Sự Chết, mà là Sự Sống. Bên kia khổ đau, chết chóc, cuộc sống vẫn còn tiếp tục có ý nghĩa và đáng sống.

   Còn tâm tình nào xứng hợp trong ngày cuối năm cho bằng cảm tạ và phó thác. Cảm tạ và phó thác cho Thiên Chúa bởi vì Ngài vẫn luôn là Thiên Chúa của Tình Yêu, Thiên Chúa của Sự Sống. Cảm tạ và phó thác cho Thiên Chúa bởi vì Ngài là Ðường, là Sự Thật và là Lẽ Sống của chúng ta. Cảm tạ và phó thác cho Thiên Chúa vì cuộc sống này vẫn tiếp tục có ý nghĩa và đáng sống.